P4C Kazanımları Nelerdir?

P4C (Çocuklar İçin Felsefe) ile genellikle ‘kazanımları’ nedeniyle ilgilenilir. Okuryazarlık, konuşma ve dinleme ve matematik sınavlarındaki puanları artırması sebebiyle faydalı olduğu düşünülmektedir. Duygusal farkındalık ve düşünme becerileri üzerindeki etkilerinden de övgüyle söz ediliyor. Oysa bizler çocuklarla ve gençlerle felsefe yapmanın kendisinin iyi bir şey olduğunu savunuyoruz. Felsefe, akıl yürütme ve hayal gücüne hitap eder ve artırdığı bu kapasiteyi değerleri keşfetmek ve adalet, hakikat, bilgi, güzellik gibi hayati kavramları araştırmak ve bu kavramlarla ilgili varsayımları test etmek için kullanır. Felsefi soruşturan topluluk, yetişkinlerin ve çocukların birlikte anlam arayabilecekleri bir alan yaratır. Çocuklar hem akıl yürütme konusunda ustalaşır hem de başkalarının akıl yürütmelerine açık hale gelirler. Yetişkinler ve çocuklar için farklı olanın keşfedildiği ve kabul edildiği durumlarla ilgili birlikte konuşabilmek çok önemlidir. Normalde, bu yeteri kadar yapılabilen bir şey değildir.

Artık çocukların akranlarından daha önce düşündüğümüzden çok daha fazla etkilendiği biliyoruz. Şaşırtıcı olmayan bir şekilde, gençler birbirleriyle konuşur ve kendi aralarındaki bu dialoglar akılda kalır, önemsenir. Yetişkinler de sınıfta konuşulanları felsefe yoluyla unutulmaz kılabilir. P4C, katılımcıların fikir ve düşüncelerini bilgi alışverişi gibi görmedikleri bir açık diyalog ortamında paylaşmalarını sağlar. Bilgiyi alıp saklamak yerine sorular sorar, argümanları tartışır ve alternatifleri keşfederler. Her şeyden önce birbirlerini anlamaya çalışırlar. Müfredatta herhangi bir konuda felsefi bir boyut ve böylece felsefi düşünme için bir fırsat bulmak mümkündür. Elimizde olsaydı, kendisine müfredatta daha fazla yer verirdik.

Peki eğitim araştırmaları p4c’nin yararları hakkında ne gösteriyor?

P4C methodu birçok kez araştırılmış, ancak tüm araştırmalarda olduğu gibi bu araştırmaların niteliği de tartışmaya açıktır. Bununla birlikte, 2006 yılında iki İngiliz psikolog P4C ile ilgili katı araştırma kriterlerini karşılayan çalışmaları içeren sistematik bir inceleme gerçekleştirdi. Bu çalışmalardan biri p4c.com yardımcı direktörü Steve Williams tarafından yapıldı. Seçilen çalışmaların tümü aşağıdaki alanlarda bazı olumlu sonuçlar göstermiştir:

Araştırmacılar daha önceki olumlu bulguların fonlama ve mesleki gelişim kısıtlamaları ile karşı karşıya kalan büyük sınıflarda (30 öğrenci üstü kapasiteli) tekrarlanabilir olup olmadığını bulmak için İskoçya’nın Clackmannanshire kentinde kendi araştırmalarını yaptılar.

Rapordan alıntılar kullanarak hazırlanan sonuç özeti aşağıdadır:

Araştırmacılar öğrencileri ortaokulun ikinci senesinden sonra tekrar test ettiler. Her ne kadar deney grubu ortaokulda P4C yapmasa da, ilkokulda elde ettikleri önemli kazanımların iki yıllık ortaöğretimin ardından tamamen sürdürüldüğü görülmüştür. İlkokulda bilişsel kazanım göstermeyen kontrol grubu ise ortaokulda da kazanım göstermemiştir. Bu ek çalışmadan çıkan temel sonuçla, işbirlikçi soruşturma topluluklarına düzenli katılım yoluyla elde edilen bilişsel kazanımların, ortaokulda soruşturma deneyimine daha fazla devam edilmemesine rağmen, sürdürülebilir olduğu kanıtladı.

Araştırmacılar şu sonuçlara vardılar: Öğrencilerin işbirlikçi soruşturma topluluklarında bağımsız olarak düşünmelerini sağlamak zor olabilir. Ancak, mevcut çalışmanın gösterdiği gibi, öğrenciler için potansiyel kazanımlar var. Hızla değişen bir bilgi teknolojisi ve küresel ekonomi dünyasında eğitim amaçları da sürekli yeniden tanımlandığı için bu eğitim modelinin kazanımları da giderek daha önemli görünmektedir. Gelişen müfredatlar şimdi düşünme ve toplumsal uyum becerilerine çok daha fazla önem veriyor.

Rapor edilen kazanımlar, okullarla ilgili olumlu Ofsted raporları ve felsefi soruşturmayı içeren derslerle de tutarlıdır. Araştırmaların çoğu ilkokullarda yapıldı, çünkü bu kilit aşamalarda felsefi soruşturmanın müfredatta uygulanması daha kolaydır. Bir ortaokulda 7. Sınıf öğrencileri ile felsefi soruşturmalar yaptım ve sonuçlar, yukarıda belirtilenlere benzerdi; ek olarak, felsefi soruşturma yaşayan öğrencilerin anlama testlerinde daha iyi olduklarını da eklemeliyim. Çalışmam, Trickey ve Topping’in “sistematik incelemesinde” yer almaktadır.

NOTLAR:
(1) S. Trickey & K. J. Topping (2004) ‘Philosophy for Children’: A Systematic review. Research Papers in Education 19, 3, 363-378.
(2) S Trickey (2007) Promoting social and cognitive development in schools: An evaluation of Thinking through Philosophy in The 13th International Conference on Thinking Norrkoping, Sweden June 17-21, 2007. Linkopings University Electronic Conference Proceedings. http://www.ep.liu.se/ecp/021/vol1/026?ecp2107026.pdf

DİĞER BİLGİLER

• A compendium of P4C research (rather out of date) is at: Montclair University (IAPC: Institute for the Advancement of Philosophy for Children)
• Research by Steve Williams from Village Community School is available
• The research quoted in the report above is available

Çeviri: Sabiha Gürdemir
Kaynak: p4c.com

Çocuklar için Felsefe (P4C) niçin gereklidir sorusuna bir cevap olarak aşağıdaki kazanımları sıralayabiliriz: